Άρθρο

Eλάκτισεν ο γάιδαρος και δέρουσι το σάγμα…

«Εξετάστε  λοιπόν  με  προσοχή  όλες  τις  ικανότητες  της  ψυχής  σας: τη  Μνήμη-τη  Νόηση-τη  Θέληση.  Εξετάστε  επίσης  με  ακρίβεια  όλες  σας  τις  αισθήσεις.  Και  ακόμη  εξετάστε  όλες  σας  τις  σκέψεις-τα  λόγια  σας-τις  πράξεις.  Εξετάστε  ίσαμε  και  τα  όνειρά  σας.  Αν  δηλαδή,  όταν  ξυπνήσετε  τα  εγκρίνετε.  Τέλος,  να  μην  νομίσετε  πως  σε  τούτο  το  τόσο  ευαίσθητο  κι  επικίνδυνο  θέμα,  υπάρχει  τίποτα  το  ασήμαντο  και  το  ελαφρό.»

 Γράφει  η  Ευαγγελία  Τυμπλαλέξη

Η  εποχή,  όπου  ο   περιπλανώμενος   άνθρωπος,  χρησιμοποιούσε  τη  λεκτική  του  ακμαιότητα  προς  ανασκευή  εικόνων  κι  εξήγηση  επιθυμιών,  έχει  παρέλθει  ανεπιστρεπτί. 

Ο  P.  Segneri,  Ιησουίτης  ιερέας  και  φιλόσοφος,  κήρυττε  τον  δέκατο  έβδομο  αιώνα,  ενδυόμενος  της  Ποιμαντορίας  το  χιτώνιο,  πως  τα  πάντα  θα  πρέπει  να  ανακινούν  ζητήματα  ενοχικής  περίσκεψης  κι  ενδεχόμενης  απολογητικής  διαδικασίας.  Το  κάλυμμα μιας  απαίτησης  ελαίω  θεού  που  αποκαθαίρεται  ενδελεχώς,  αναχαιτίζει  την  αμεσότητα,  εξωθώντας  το  κάθε  τι  στα  δίχτυα  ενός  Λόγου  που  στοιχηματίζει  πως  δεν  θα  επιτρέψει  ούτε  μια  μικρή  γωνιά-ούτε  μιαν  ανάσα  στη  ρίζα  της  «αμαρτίας»  μετατοπίζοντας  τη  βαρύνουσα  στιγμή  της  πράξης  προς  τον  δυσκολοδιατύπωτο  κλυδωνισμό  της  επιθυμίας.  Διότι  αυτή  είναι  η  γάγγραινα  με  τις  άγνωστες  εκφάνσεις  που  δύναται  να  θέσει  υπό  αίρεση  οιαδήποτε  νομότυπη  εντολή. 

Στον  εικοστό  αιώνα,  ευτυχώς  η  Κοινωνία  απαλλάχτηκε  απ’  της  θρησκομανίας  τα  κατάλοιπα.  Το  modus  operandi  ωστόσο  απλά  μεταμφιέστηκε  και  στον  αντίποδα  παρεμβάλλουν  νέα  διαδικαστικά  τερτίπια,  τεχνολογία  κι  επιστήμη,  προς  εξουσίαση  ανθρώπου-φύσης  κι  εκμετάλλευση  των  δυνατοτήτων  του.   Συνακόλουθα  προσφέρεται  αφειδώς  το  προβάδισμα  στην  ελεύθερη  σκέψη-βούληση,  οι  οποίες  αυτοπεριορίζονται  υφιστάμενες  εκουσίως  στη  μονολιθικότητα  της  πραγματικότητας.  Αν  πριν  κάποιους  αιώνες  η  αναφορά  και  μόνο  σε  κάποια  θέματα  επέσυρε  τιμωρία,  σήμερα  με  το  να  μιλάμε  γι’  αυτά  κλασαυχενιζόμαστε   αγνόηση  του  κανονιστικού  πλαισίου  κι  επίγνωση  της  ανατρεπτικότητάς  μας. 

Στην  ουσία  πρόκειται  για   οπερετικό  πραξικόπημα,  αφού  το  μόνο  που  καταφέρνουμε  σαφώς  είναι  να  υποβοηθούμε  την  καταστολή,  υπογραμμίζοντας  τη  συνύπαρξη  εκείνων  που  ο  κίνδυνος  του  αστείου  ή  η  κακόνοια  της  ιστορίας  δεν   επιτρέπει  να  συγκεράσουμε  την  επανάσταση  με  την  ευτυχία.  Οι  κοινωνικοί  και  πολιτικοί  μετασχηματισμοί  έχουν  ήδη  αφομοιώσει  την  αντινομία  του  δίπτυχου   έγερσης-ηδονής  μέσω  της  εδραίωσης  απόλυτης  ομοφωνίας  των  πολιτικών  παρατάξεων   σε  βαθμό  έσχατου  ταρτουφισμού,  αφού  τοιουτοτρόπως  οιαδήποτε  εκδοχή  αλλαγής  φθίνει.  Οι  πένητες  της  αφθονούσας  Δύσης  αποτελούν  τον  στόχο  κτηνώδικης  μεταχείρισης,  ενώ  οι  νεόπλουτοι  πλέουν  σε  πελάγη  ανυποψίαστης  σκλαβιάς. 

Μια  τάξη  πραγμάτων  βρίσκεται  στην  τελική  της  ευθεία  χωρίς    ευοίωνη  προοπτική.  Η  υπεροψία  καθιστά  τους  θυσιαστές  εθελοτυφλούντες  μπρος  στα  σισύφεια  έργα  τους,  καθώς  και  τα  θύματα  ανίκανα  εναλλακτικών  αντιπροτάσεων.  Η  συνάρθρωση  των  διαζευκτικών  συλλογισμών  ακροβατεί  επί  ξυρού  ακμής.  Η  απειλή  υποθετικής  παγκόσμιας  αναμέτρησης  προβάλλεται  με  τρομολαγνική  τακτική  νουθετώντας   σε  ενστερνισμό  αναχρονιστικών  μεθόδων  τιθάσευσης.  Στο  όνομα  του  υπέρτατου  αγαθού  της  ασφάλειας,  οι  σκιώδεις  κυβερνήσεις    περιστέλλουν  ατομικά  δικαιώματα  ελευθερίας  περιάγοντας  τους  λαούς  σε   αυτόβουλη  κοινωνική  αναδίπλωση. 

Μέσα  σ’  αυτό  το  νοσηρό  κλίμα,  συγγραφείς  τρέχουν  δεξιά  κι  αριστερά  παρουσιάζοντας  τα  βιβλία  τους  κι  εκφωνώντας  απόψεις.  Και  ως  γνωστόν  ακούμε  πάντα  αυτόν  που  μιλάει  και  όχι  τις  ρήσεις  του.  Με  την  ελπίδα  της  αναγνώρισης,  σε  κάθε  παρουσίαση  ο  δημιουργός,  σκληραγωγημένος  απ’  την  επανάληψη  και  προσαρμοσμένος  στην  ψυχολογία  του  βαρυποινίτη,  παίρνει  θέση  στο  εδώλιο.    Ύστερα  από  τόσους  ηθικούς  θανάτους  οι  κινήσεις διέπονται  από  αμέριστη  θελκτικότητα,  αλλά  δεν  παύουν  να   είναι  κεντροθετημένες  σε  μια  ασταθή  ισορροπία  που  προσδιορίζει  τα  υποσύνολα  κόστους-αντιτίμου-ανταμοιβής.  Η  συνειδητοποίηση  της  κατάστασης  λειτουργεί  σαν  αυτεπίστροφο  βλήμα.  Το  κοινό  άλλοτε   εναγκαλίζεται  την  προσπάθειά  του  κι  ενίοτε  τον  εμβολίσει  με  περισσή  εμπάθεια,  επιρρίπτοντάς  του  ευθύνες  για   μείζονα  ζητήματα. Ωσαύτως  η  μετριότητα  της  κοινωνίας  αντανακλάται  εν  είδει  κατάρας  πάνω  του. 

Όταν  περιδεείς   εμπειρογνώμονες  σε  καίριες  θέσεις   δεν  απαντούν  σε  κανέναν  προβληματισμό,  πως  θα  απαντήσει  ο  εκάστοτε   γραφιάς  και  γιατί  θα  πρέπει  να  ακρωτηριάζεται  ευθαρσώς  κάθε  φορά  η  οντότητά  του   χωρίς  απολίνωση  αγγείων;   Στην  Ελλάδα  του  εικοστού  πρώτου  αιώνα  υπάρχει,  αν  όχι  εμβρίθεια  στηλιτευτικών  κειμένων,  μια  σειρά  ωστόσο  πονημάτων   που  διάκεινται  δυσμενώς  κατά  του  γίγνεσθαι,  τα  οποία  παραγκωνίζονται  εντέχνως  από  ιθύνοντες  και  κοινό.  Όσο  πιο  δυσνόητο  και  δύσπεπτο  ένα  έργο,  τόσες  κι  οι  πληγές  του  συγγραφέα  για  τα  δεινά  του  πλανήτη  κι  αλίμονο  στον  αναγνώστη  που  δεν  το  αντιλαμβάνεται  κι  αποφεύγει  να  το  διαβάσει.